Gần đây trong các diễn đàn về du học Canada có nhiều câu hỏi nói về tình trạng khó khăn của một số du học sinh Việt Nam.

Theo mình đó là thực tại khi mà các gia đình khát khao cho con đi du học để “đổi đời” trong khi chính phủ Canada lại mời gọi bằng các chương trình đơn giản hóa thủ tục du học bằng các chương trình visa như CES hay SDS. Với kinh nghiệm người đã từng đi du học, hiện có con đang du học năm cuối tại Ca và đang chuẩn bị cho con thứ 2 đi tiếp, mình sẽ chia sẻ một số kinh nghiêm giúp cho các phụ huynh và các con chuẩn bị du học.

Khi các du học sinh rơi vào tình trạng khó khăn nơi đất khách quê người, sẽ có rất nhiều nguyên nhân được chỉ ra như: các Công ty du học thiếu trách nhiệm, chủ nhà gây khó khăn,… Nhưng theo mình, trước hết là do một số quan điểm không đúng của phụ huynh và học sinh về du học và sự chuẩn bị không đầy đủ trước khi đi du học. Tôi sẽ tập trung vào các nguyên nhân chủ quan này vì đây là chỗ các phụ huynh và học sinh có thể tự cải thiện.

Một số quan điểm không chính xác về du học:

Đi du học càng sớm càng tốt?

Không hoàn toàn đúng. Chỉ có các học sinh có khả năng tự lập cao, khả năng thích nghi tốt và học lực khá cộng với việc lựa chọn được môi trường học và sống phù hợp tại nước ngoài mới phát huy được. Dù thế nào đi nữa việc phải xa gia đình khi mới 14-16 tuổi đến với một đất nước xa lạ, ngôn ngữ không thành thạo, môi trường học và sinh hoạt mới lạ, khí hậu khác biệt luôn là một thách thức rất lớn ngay cả đối với người trưởng thành chứ đừng nói đến trẻ em.

Với các gia đình khá giả, cho các con vào các trường Boarding School thì sẽ có nhiều thuận lợi hơn vì họ rất chuyên nghiệp trong việc chăm các con. Học trường công lập bên ngoài và ở home stay là câu chuyện khác. Mình biết khá nhiều gia đình cho con đi sớm bị các biến chứng về tâm lý ở các mức độ khác nhau.

Ra nước ngoài mới có điều kiện nâng cao khả năng ngoại ngữ chứ ở Việt Nam không học được?

Không hoàn toàn đúng. Nếu con bạn không nỗ lực học, học nghiêm túc thì kể cả ra nước ngoài học kết quả cũng rất hạn chế. Nói chính xác thì việc ra nước ngoài giúp cải dễ cải thiện kỹ năng nói nhất, còn các kỹ năng nghe, đọc, viết bạn không cần phải ra nước ngoài mới có thể thành thạo.

Các phụ huynh nên coi việc học ngoại ngữ đạt trình độ cao như là một phép thử quan trọng cho khả năng “vượt khó” và sẵn sàng du học cho con mình. Hai cháu nhà tôi không có khiếu ngoại ngữ và không thích học nhưng đều đạt IELTS 7.5 khi 14-15 tuổi chủ yếu tự học. Riêng đối với ngoại ngữ, khi con bạn hiểu đó là việc “phải làm” thì nó sẽ làm được.

Ra nước ngoài dễ kiếm việc và dễ kiếm tiền?

Sai lầm lớn mà nhiều phụ huynh mắc phải. Kiếm được việc làm không hề đơn giản đối với đa số du học sinh, nhất là thời điểm mới đặt chân đến vùng đất xa lạ, chân ướt chân ráo. Ngay cả kiếm việc được việc, khả năng duy trì trạng thái vừa học vừa làm không phải là dễ dàng ngay cả đối với các bạn học giỏi. Hãy chỉ nên coi việc đi làm là để tích lũy kinh nghiệm, chỉ nên kiếm việc sau 1 hoặc 2 kỳ khi chắc chắn là việc học đã ổn.

Cố gắng cho con vào các trường top để sau này có tương lai tốt?

Đúng 50%. Trường top đầu hiển nhiên đương nhiên là tốt nhưng có phù hợp không lại là chuyện khác. Trường top luôn có áp lực học hành cao, các bạn đều giỏi, cộng với chi phí học cũng cao hơn. Cháu nhà tôi học UBC hôm rồi nói trong cộng đồng du học sinh Việt nam quen chỉ có vài chục bạn thôi mà tuần trước có bạn thứ 6 phải bỏ đi & về nước. Theo kinh nghiệm của tôi, bạn chọn được trường mà con bạn học nằm trong số top 30% trường dẫn đầu chuẩn. Đang từ Việt Nam, nơi mà lúc nào cũng là học sinh giỏi, sang bên này học rớt lên rớt xuống lúc nào cũng cuối đoàn là rất nản.